اگر در اینترنت یک سرچ کنید کلی مقاله و فایل برای اصول حسابدرای وجود دارد . اما قصد داریم در یکسری مقالات اصول حسابداری را بصورت کاربردی در نرم افزار حسابداری توضیح دهیم :
انواع سرفصل ها حسابداری
حسابهای دائم (ترازنامه ای):
دارایی ها : دارایی ها منابع یک شرکت است که حاصل یک رویداد گذشته بوده و در مالکیت شرکت می باشد.
بدهی ها :تعهدات یک شرکت در مقابل اشخاص دیگر است که ناشی از یک رویداد گذشته می باشد.
سرمایه :حق مالی صاحبان سهام نسبت به دارایی ها را سرمایه می گویند که از باقی مانده کسر دارایی ها و بدهی ها بدست می آید.
دارائی ها به دو صورت می باشد :
- دارایی های جاری (کوتاه مدت) : دارایی هایی هستند که طی یک سال مالی به وجه نقد تبدیل می شود و در واقع نقدشوندگی سریع مانند : حسابهای بانکی
دارایی های ثابت (بلند مدت) :دارایی هایی که دارای عمر مفید بلند است (بیشتر از یک سال) و به قصد فروش یا سرمایه گذاری خریداری نشده باشد .
بدهی ها هم به دو صورت می باشد :
بدهی های جاری (کوتاه مدت) : بدهی هایی که تاریخ پرداخت آن کمتر از یک سال باشد مانند : حسابهای پرداختنی به اشخاص
-بدهی های غیر جاری (بلند مدت) : بدهی هایی که تاریخ پرداخت آن بیشتر از یک سال باشد مانند : وامهای بلند مدت
حسابهای موقت (سود و زیانی):
درآمد : مبلغی است که از ارائه خدمات یا فروش کالا و سایر عاید موسسه می شود مانند فروش کالا ، سود بانکی
هزینه : مبلغی است که جهت کسب درآمد و یا گذران فعالیت های شرکت پرداخت می شود . مانند :هزینه حقوق، هزینه آب و برق
با این توضیحات می توان انواع سرفصل حسابدرای را اینگونه نشان داد :
فعالیتهای مالی و حسابداری
معادله حسابداری : دارائی = بدهی + سرمایه
یک دارایی خود به خود بوجود نمی آید و محل تامین آن از دو منبع است :
.1تامین از محل دیگران = بدهی ها 2. تامین از محل صاحب شرکت = سرمایه
برای ثبت هر رویداد مالی از شکل حساب T استفاده می کنیم که دارای سه قسمت است :
1- عنوان حساب 2- سمت راست یا بدهکار 3- سمت چپ یا بستانکار و همواره جمع بدهکار = جمع بستانکار
اصول حاکم بر ثبت :
اصول ثبت دارائی »» افزایش دارائی :بدهکار --- کاهش دارائی :بستانکار و همواره مانده دارائی ها بدهکار
اصول ثبت بدهی »» افزایش بدهی :بستانکار --- کاهش بدهی :بدهکار و همواره مانده بدهی ها بستانکار
اصول ثبت سرمایه »» افزایش سرمایه :بستانکار --- کاهش سرمایه :بدهکار و همواره مانده سرمایه بستانکار
اصول ثبت درآمد »» افزایش درآمد :بدهکار --- کاهش درآمد :بستانکار و همواره مانده درآمد بستانکار
اصول ثبت هزینه »» افزایش هزینه :بدهکار --- کاهش هزینه :بستانکار و همواره مانده هزینه بدهکار
اصل تحقق درآمد :به محض ارائه خدمات درآمدها باید شناسایی و ثبت شود . هرچند که پول نقد دریافت شده باشد یا نشده باشد
اصل تطابق : هزینه های هر دوره باید از درآمد های همان دوره کسر شود . هزینه که پول نقد دریافت شده باشد یا نشده باشد
فعالیتهای حسابداری در دو دفتر ثبت می شود :
دفتر روزنامه : دفتری که کلیه فعالیتهای مالی یک شرکت به ترتیب تاریخ وقوع و بصورت روزانه ثبت می شود
دفتر کل :دفتری که حسابهای یک شرکت را از یک دیگر تفکیک می نماید و بصورت T می باشد .
عملیاتهای پایان سال :
بستن حسابها:
1- بستن حسابهای موقت : حسابهایی هستند که در صورت سود و زیان می آیند و مانده آنها در پایان دوره مالی باید صفر و به یک حساب ترازنامه ای منتقل شود مانند انتقال مانده درآمد و هزینه به سود و زیان جاری .
2 – بستن حسابهای دایمی :حسابهایی هستند که در ترازنامه می آیند و مانده آنها سال به سال انتقال مالی بعد انجام پیدا می کند و صفر نمی شود . می شود مانند :1 . کلیه اقلام دارایی ها 2 . کلیه اقلام بدهی ها 3 . کلیه اقلام سرمایه
گزارشات حسابداری :
ترازنامه : صورتحسابی است که دارایی ها، بدهی ها و سرمایه شرکت را در یک تاریخ معین نشان می دهد.
تراز آزمایشی : از آنجایی که ثبتهای حسابداری بصورت دوطرفه انجام می شود معمولاً حسابدارن برای اطمینان از ثبت فعالیتها و درستی مانده حسابها فهرستی از مانده حسابهای دفتر کل تهیه می کنند که به آن تراز آزمایشی می گویند و یکی از مزایای تراز آزمایشی این است که از روی آن بسادگی و به سرعت می توان صورتهای مالی را تهیه نمود و انواع مختلف دارد :دو ستونی – چهار ستونی – شش ستونی و هشت ستونی ... چند نمونه در تصاویر زیر میبینید :
صورت حساب سود و زیان :صورتحسابی است که عملکرد مالی یک شرکت را در قالب درآمد ها و هزینه ها در طی یک دوره مالی نشان می دهد و زیان زمانی که هزینه ها از درآمد بیشتر باشد و سود اگر درآمد از هزینه ها بیشتر باشد .
صورت حساب سرمایه :گزارشی است که تغییرات سرمایه یک شرکت را طی یک دوره مالی نشان می دهد .